Hơn một tháng trước, Lê Thị Hải Vân, sinh viên năm hai Trường đại học Thủ đô Hà Nội, ngạc nhiên khi bạn cùng phòng là Trần Thị Mây luôn than hết tiền, nhưng vẫn thỉnh thoảng có sách mới để đọc. Khi Hải Vân hỏi, Mây giới thiệu với cô về thư viện gần nhà trọ có tên “Ban công của mẹ” tại phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình. Hải Vân đã cùng bạn đến thăm thư viện và bất ngờ trước hàng ngàn cuốn sách đủ thể loại từ kỹ năng sống, phát triển bản thân cho đến văn học trong và ngoài nước. Đặc biệt, tầng một của thư viện sở hữu bộ sưu tập truyện tranh yêu thích của Hải Vân như Doremon, Conan… và sách văn học dành cho tuổi thiếu niên như các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh. “Những buổi sáng không đi học hoặc cuối tuần, chúng em lại rủ nhau đến đây để đọc sách”, Hải Vân chia sẻ. Không chỉ đọc sách tại chỗ, Hải Vân còn có thể mượn sách về nhà.
Thư viện miễn phí cho trẻ em nghèo vùng cao
Ở phố Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Nguyễn Khánh Huyền, 20 tuổi, cũng biết đến thư viện “Ban công của mẹ” qua mạng xã hội. “Sáng đọc được thông tin về thư viện thì chiều em ghé thăm ngay”, Huyền nói. Yêu sách từ nhỏ, Khánh Huyền đã xây dựng tủ sách lớn ở quê nhưng khi lên Hà Nội ở trọ, không gian không đủ cho sở thích này. Từ năm ngoái, khi biết thư viện mở cửa và cho mượn sách miễn phí, Huyền đã trở thành một khách hàng quen thuộc. Không chỉ ấn tượng với đầu sách phong phú, Khánh Huyền còn yêu thích không gian yên tĩnh, sạch sẽ của thư viện. Ngồi trên xích đu gần ban công, thi thoảng Huyền cùng bạn ngắm nhìn cây dâu tây và hoa được chủ thư viện trồng, chăm sóc kỹ lưỡng.
Người chủ thư viện, chị Nguyễn Thu Hương, 37 tuổi, là một bà mẹ nội trợ có hai con nhỏ. Đam mê đọc sách từ nhỏ, Thu Hương hiểu giá trị mà sách mang lại. Chị luôn dành thời gian đọc và truyền tình yêu sách cho con cái. “Tôi muốn lan tỏa niềm đam mê này đến mọi người, nhất là khi văn hóa đọc dần mai một”, chị chia sẻ. Từng cố gửi sách quý đến các thư viện vùng cao nhưng nhận thấy nhiều nơi chỉ làm hình thức mà sách không đến tay người cần, hè năm 2019, chị đã quyết định sử dụng ngôi nhà của bố mẹ đẻ để làm thư viện. Với sự ủng hộ của bố mẹ, chị bỏ bộ sofa phòng khách để dành không gian cho sách và đặt tên thư viện là “Ban công của mẹ”.
Ban đầu, thư viện nhắm đến đối tượng là các bậc cha mẹ, nhưng khi thấy các con cũng có nhiều sách, chị bổ sung kệ sách cho trẻ em ở tầng một. Từ khi mở cửa đến năm 2021, thư viện ít người biết đến và bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Năm 2022, chị tạm ngừng hoạt động để tập trung cho con gái ôn thi. Đến năm 2023, khi con cái đã ổn định học hành, chị mở lại thư viện phục vụ cộng đồng. Từ vài kệ sách, giờ đây thư viện đã bao quanh bốn bức tường với sách. Chị Thu Hương thường xuyên chia sẻ về sách và thư viện miễn phí của mình trên mạng xã hội, khuyến khích mọi người đến đọc và mượn sách.
“Ngày cuối tuần là đông nhất, có tới cả chục người lớn, trẻ nhỏ ghé thăm. Hiện nay, hơn 100 gia đình từ xa thường xuyên đến mượn và đổi sách”, chị nói. Để bảo đảm an toàn và bảo quản sách, khách khi đến phải nhắn tin trước cho chị Thu Hương, ghi danh và tuân thủ quy định. Sau thời gian dài mở cửa, chị cảm thấy quyết định của mình là đúng đắn. “Nhiều bé ban đầu chưa thích sách, nhưng được bố mẹ kiên nhẫn đưa đến, dần thay đổi và có ý thức hơn về việc đọc”, chị chia sẻ. Mở thư viện vì cộng đồng, nhưng chị nhận lại nhiều hơn những gì đã cho đi. “Nhiều khách là những người có kiến thức sâu sắc trong lĩnh vực nào đó. Giao lưu với họ, tôi học hỏi được nhiều điều, xây dựng mạng lưới quan hệ chất lượng”, chị cho biết. Lan tỏa niềm đam mê đọc sách, chị cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa và giá trị hơn. Mong ước lớn nhất của chị là các con sẽ tiếp tục truyền thống, chăm sóc và phát triển thư viện để giúp đỡ, chia sẻ và duy trì tình yêu đọc sách mãi mãi.
