Thư viện trường học không chỉ là một bộ phận quan trọng trong cơ sở vật chất của nhà trường mà còn đóng vai trò là trung tâm văn hóa và khoa học, giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và hình thành thói quen tự học cho học sinh. Để đáp ứng yêu cầu đổi mới trong giáo dục theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai mô hình đọc thư viện mới. Mô hình này cho phép giáo viên không chỉ tuân theo quy trình cứng nhắc mà còn được tự do sáng tạo trong việc giảng dạy, từ đó giúp tiết đọc thư viện phù hợp hơn với mục tiêu phát triển của chương trình.
Theo quy định, môi trường đọc trong thư viện cần phải thân thiện và được thiết kế một cách hợp lý, với không gian đọc rộng rãi, sách được để trên kệ mở dễ dàng cho học sinh tiếp cận. Các tiêu chí về quy trình mượn sách và nhân viên thư viện cũng được nhấn mạnh, nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các em học sinh. Việc triển khai chương trình thư viện thân thiện sẽ giúp các trường tiểu học thực hiện tốt các tiêu chuẩn theo Thông tư 16/2022/TT-BGDĐT của Bộ.
Tại tỉnh Hòa Bình, một trong những nơi tích cực tham gia chương trình này, bà Nguyễn Thị Hồng Diễm cho biết mục tiêu là tạo ra thư viện mẫu giúp học sinh trở thành người đọc độc lập và phát triển văn hóa đọc. Nhiều trường học trong tỉnh đã áp dụng mô hình này, tạo ra những tiết đọc thư viện hấp dẫn và phù hợp với nhu cầu học tập của học sinh.
Thầy Hồ Trung Úy từ Trường Tiểu học Quỳnh Hậu cũng nhận thấy sự khác biệt rõ rệt giữa mô hình thư viện thân thiện và thư viện truyền thống. Thư viện không còn chỉ là nơi lưu trữ sách mà đã trở thành một không gian học tập sáng tạo, giúp học sinh phát triển kỹ năng tự học.
Ở Trường Tiểu học Kim Đồng, nơi có hơn 80% học sinh là người dân tộc thiểu số, mô hình thư viện thân thiện đã được triển khai với hơn 1.700 cuốn sách được sắp xếp một cách thân thiện, dễ tiếp cận. Giám đốc tổ chức Room to Read tại Việt Nam, Nguyễn Diệu Nương, nhấn mạnh rằng chương trình giúp nâng cao năng lực đọc và kỹ năng lựa chọn sách cho học sinh.
Bộ GDĐT cũng đã chú trọng đến công tác thư viện trong chương trình kiểm tra hàng năm. Trong giai đoạn 2 của chương trình phối hợp với Room to Read, không chỉ dừng lại ở hỗ trợ trực tiếp mà còn mở rộng các hoạt động liên quan đến phát triển chương trình và xây dựng tiết đọc thư viện mới.
Chương trình thư viện thân thiện không chỉ giúp nâng cao kỹ năng tự học cho học sinh mà còn thúc đẩy việc hình thành thói quen đọc sách từ cấp Tiểu học. Để thực hiện điều này, việc xây dựng một môi trường đọc thân thiện và hấp dẫn là rất cần thiết. Sự hợp tác giữa Bộ GDĐT và các tổ chức như Room to Read sẽ tiếp tục thúc đẩy mô hình thư viện thân thiện phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
