Xây dựng Mô hình Thư viện Cơ sở:
Nâng tầm Văn hóa Đọc tại Miền núi và Biên giới phía Bắc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) vừa ban hành Kế hoạch quan trọng nhằm thúc đẩy văn hóa đọc và phổ biến tri thức tại các khu vực khó khăn. Quyết định số 2536/QĐ-BVHTTDL, do Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy ký, chính thức khởi động Chương trình “Xây dựng mô hình thư viện cơ sở phục vụ nhân dân miền núi, biên giới vùng trung du và miền núi phía Bắc giai đoạn 2025 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Đây là một bước đi chiến lược, khẳng định cam kết của ngành trong việc thu hẹp khoảng cách tiếp cận thông tin, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng xa.
Phạm vi và Đối tượng Hướng đến
Chương trình tập trung triển khai tại 10 tỉnh trọng điểm thuộc vùng trung du và miền núi phía Bắc, bao gồm: Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Điện Biên, Sơn La, và Lai Châu.
Các mô hình thư viện cơ sở được xây dựng sẽ đa dạng hóa, không chỉ giới hạn ở thư viện công cộng cấp xã mà còn mở rộng tới các trung tâm học tập cộng đồng, trung tâm văn hóa/văn hóa – thể thao xã, điểm bưu điện – văn hóa xã, tủ sách pháp luật và các nguồn tài liệu pháp luật thuộc Đề án trang bị sách cho cơ sở xã, phường, thị trấn, cùng nhiều hình thức phù hợp khác, nhằm tối ưu hóa khả năng tiếp cận cho người dân.
Các Nhiệm vụ Trọng tâm của Kế hoạch
Để đảm bảo thành công của chương trình, Bộ VHTTDL đã đề ra các nhóm nhiệm vụ cụ thể: Tuyên truyền và Nâng cao Nhận thức: Tăng cường hoạt động truyền thông để người dân hiểu rõ ý nghĩa và lợi ích của thư viện, từ đó khuyến khích thói quen đọc sách và tiếp cận thông tin.
- Xây dựng và Phát triển Mô hình Thư viện Cơ sở: Tập trung xây dựng và hoàn thiện các mô hình thư viện phù hợp với đặc thù từng địa phương, đảm bảo tính bền vững và hiệu quả.
- Phát triển Nguồn Nhân lực: Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ thư viện có chuyên môn, tâm huyết, đáp ứng nhu cầu phục vụ cộng đồng.
- Bổ sung và Nâng cao Chất lượng Tài nguyên Thông tin: Đảm bảo nguồn tài liệu đa dạng, phong phú, phù hợp với nhu cầu của người dân địa phương, đặc biệt là các tài liệu liên quan đến văn hóa, pháp luật, nông nghiệp, và cuộc sống.
- Kiểm tra, Giám sát và Đánh giá: Thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả triển khai, đồng thời kịp thời khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, sáng tạo trong việc phát triển mô hình.
Mục tiêu và Kỳ vọng của Chương trình
Kế hoạch này đặt ra những mục tiêu rõ ràng, nhằm thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao cho Bộ VHTTDL tại Quyết định số 1687/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Các mục tiêu chính bao gồm:
- Tăng cường Khả năng Tiếp cận Thông tin và Văn hóa Đọc: Giúp người dân vùng núi, biên giới dễ dàng hơn trong việc tiếp cận tri thức, thông tin pháp luật, khoa học kỹ thuật, góp phần nâng cao dân trí.
- Phát triển Đời sống Văn hóa – Xã hội: Góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần, thúc đẩy phát triển văn hóa, xã hội tại các địa phương này.
- Bảo vệ Nền tảng Tư tưởng của Đảng: Thông qua việc phổ biến thông tin chính thống, góp phần củng cố nền tảng tư tưởng, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
Định hướng Triển khai Hiệu quả và Bền vững
Bộ VHTTDL cũng nhấn mạnh các yêu cầu và định hướng quan trọng trong quá trình triển khai:
- Bám sát Mục tiêu và Nhu cầu Cộng đồng: Việc xây dựng mô hình thư viện phải dựa trên nhu cầu thực tế, thị hiếu của người dân và không ngừng cập nhật theo sự phát triển của khoa học công nghệ.
- Kế thừa và Phát huy Thành quả: Tận dụng những kinh nghiệm, kết quả đã đạt được từ các chương trình, đề án trước đây trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.
- Đẩy mạnh Ứng dụng Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số: Tích hợp công nghệ hiện đại để tối ưu hóa việc khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên thông tin, đưa thư viện tiếp cận với kỷ nguyên số.
- Phối hợp Chặt chẽ và Xã hội hóa: Đảm bảo sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan của Bộ VHTTDL và các địa phương. Đặc biệt, chương trình khuyến khích mạnh mẽ việc xã hội hóa, kêu gọi sự tham gia tích cực từ các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong và ngoài nước để xây dựng và duy trì bền vững các mô hình thư viện.
Kết luận
Việc triển khai Chương trình “Xây dựng mô hình thư viện cơ sở phục vụ nhân dân miền núi, biên giới vùng trung du và miền núi phía Bắc” là một nỗ lực đáng kể của Bộ VHTTDL, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến việc nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng. Với định hướng rõ ràng và sự phối hợp đa chiều, chương trình hứa hẹn sẽ tạo nên những “điểm sáng” tri thức, góp phần xây dựng một xã hội học tập, văn minh tại các vùng miền núi, biên giới của đất nước.
